Dzieła węgierskich mistrzów w interpretacji NOSPR

Słuchaczy cyklu „Filharmonia Dwójki” czeka w piątek 13 października wizyta w Katowicach na koncercie Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia. Będzie on poświęcony twórczości słynnych kompozytorów węgierskich – Ferenca Liszta, Beli Bartoka, Zoltana Kodalya i Sandora Veressa. Koncert poprowadzi wybitny dyrygent austriacki Christian Arming, zaś solistą będzie skrzypek Augustin Hadelich. Transmisja na antenie Dwójki o godz. 19.30. Koncert rozpocznie Tren in memoriam Béla Bartók – dzieło zmarłego w 1992 r. Sandora Veressa, ucznia Kodalya i Bartoka. Podobnie jak ci mistrzowie, był zarazem etnomuzykologiem (nagrania terenowe na terenie Węgier i Rumunii) i nauczycielem - do jego wychowanków należą Györgi Ligeti, Györgi Kurtág, Heinz Holliger, Jürg Wyttenbach. Tren pamięci Bartoka (1945 r.) pochodzi z okresu, w którym Veress łączył inspiracje muzyką ludową i dawną, w duchu neoklasycznym.

REKLAMA

W programie koncertu znajduje się II Koncert skrzypcowy Beli Bartoka, napisany na prośbę jego przyjaciela, wybitnego skrzypka Zoltána Székelya. Dzieło powstawało w okresie perturbacji politycznych: Węgry stowarzyszyły się z Niemcami Hitlera, zaś kompozytor, zdeklarowany antynazista, po wahaniach nie zdecydował się jeszcze na opuszczenie ojczyzny..

Ciekawym punktem programu będzie na pewno wykonanie najsłynniejszej z całego cyklu II Rapsodii węgierskiej wielkiego węgierskiego przyjaciela Polski, Franciszka Liszta. Znakomity wirtuoz fortepianu i kompozytor stworzył ten cykl opierając się na węgierskiej muzyce ludowej. Pierwsze 15 rapsodii napisał w latach 1846 – 1853, zaś kolejne cztery w okresie 1882 – 1885, już pod koniec życia.

Koncert NOSPR zakończy Suita Háry János. Opera Háry János (1926 r.) oparta jest na powieści Weteran Jánosa Garaya, której bohater, stary wojak, opowiada w gospodzie niestworzone, ale pełne poezji historie o swych zasługach wojennych i podbojach miłosnych. Zoltán Kodály (zm. w 1967 r.) ułożył z fragmentów swej opery sześcioczęściową suitę, zawierającą m.in. obraz wiedeńskiego zegara, duet miłosny oraz obraz bitwy, w której Háry János osobiście gromi Napoleona. Krytycy muzyczni zgodnie podkreślają, że poetyka sennej fikcji, krewkie i melancholijne melodie węgierskie, barwna instrumentacja, równowaga patosu i humoru sprawiają, że tę suitę słychać wciąż w salach koncertowych całego świata.