FOTORELACJA

Benefis 40-lecia pracy twórczej Julii Doszny w Gorlicach - fotorelacja

16 grudnia 2023 roku w Gorlicach odbył się benefis – jubileusz 40-lecia pracy twórczej łemkowskiej śpiewaczki folkowej, Julii Doszny. Impreza odbyła się w Galerii BWA Dwór Karwacjanów. Na Sali nie zabrakło przyjaciół i miłośników artystki, muzyków, którzy współpracowali i współpracują z Nią na scenie oraz najbliższych – rodziny, dzieci i wnuków. Wielu gości na ten wieczór przybyło z odległych miejsc Polski. Nie brakowało laudacji i wspomnień wygłaszanych ze sceny przez ludzi, z którymi Julia skrzyżowała swoje estradowe i artystyczne drogi na różnych etapach działania (niektórym ewidentnie zabrakło dyscypliny czasowej…) ale pojawiły się też akcenty muzyczne – wystąpiła grupa śpiewacza Ruty Uwite, z którą Julia obecnie współpracuje, na scenie pojawiła się także Międzypokoleniowa  Grupa Teatralna PLEMIĘ, z którą Doszna również kolaboruje. Wspaniale zaśpiewali najmłodsi z szóstki dzieci Julii, bliźniacy Tomasz i Łukasz Dosznowie. Co nie dziwi, bo nie dość, że w rodzinie Julii genetyka zadziałała, i wszystkie jej dzieci świetnie śpiewają, to wśród Łemków gromadne, wielogłosowe, znakomicie brzmiące śpiewanie jest czymś tak naturalnym jak oddychanie – wie to każdy, kto choć raz odwiedził choćby doroczną Watrę w Zdyni czy jakąkolwiek inną łemkowską imprezę. Upominkiem muzycznym jubilatkę uraczył grając na fortepianie również współpracujący z nią muzyk i akompaniator Mirosław Bogoń - człowiek nie do zastąpienia w lokalnym środowisku muzycznym. Z wystąpień osób związanych z karierą Julii odnotować należy na pewno wspomnienia Piotra Trochanowskiego, który był jedną z najważniejszych postaci tworzących zespół Łemkowyna z rodzinnej miejscowości Julii, Bielanki, w którym artystka debiutowała i zdobywała pierwsze szlify estradowe występując w wielu krajach Europy oraz w USA. Lokalne władze reprezentowała niestety tylko pani starosta powiatu, Maria Gubała, co w wypadku jubileuszu artystki tego formatu, tak znakomicie promującej region wydaje się nie dość adekwatnym zadziałaniem ze strony miasta. A Julia przez te cztery dekady śpiewania udowadnia, że jest jedną z najjaśniejszych postaci, która współtworzy muzyczne oblicze tego pięknego skrawka naszego kraju.
Po trwającej niemal 3 godziny uroczystości goście przenieśli się do mniejszej sali wystawowej gorlickiego BWA, gdzie przygotowano wystawę fotografii i artefaktów związanych  z pracą artystyczną jubilatki – tą ekspozycję można zwiedzać do 13 stycznia 2024 roku. Wystawa ukazuje elementy tradycji łemkowskiej – tradycyjny strój kobiecy, w którym Julia przez lata występowała, można obejrzeć nagrody i odznaczenia, jakimi artystka została uhonorowana (między innymi Folkowy Oscar oraz medale od rządów między innymi Polski i Ukrainy), plakaty i afisze z wielu koncertów a przede wszystkim obfitą porcję zdjęć z koncertów i imprez z udziałem Julii.

Julia Doszna- łemkowska pieśniarka o fascynującym głosie i niezwykłej osobowości. Urodziła się w Bielance, obecnie mieszka w Łosiu w Beskidzie Niskim. Śpiewanie jest dla niej modlitwą, wewnętrzną potrzebą, nawet przymusem; jest rozmową o Łemkach, ich miłości do Boga, ludzi i ziemi. W jej repertuarze znajdują się ludowe pieśni liryczne, religijne i obrzędowe. Śpiewa od najmłodszych lat. Bardziej „zdyscyplinowanego” śpiewu uczył ją znakomity muzyk i kompozytor Jarosław Trochanowski – twórca zespołu Łemkowyna, w którym śpiewała w latach 1986-1988. Doszna występowała  na wielu scenach w Polsce, Kanadzie, USA, Niemczech, Rosji, Czechach, Słowacji, Ukrainie. Odeszła z zespołu czując, że w chórze nie potrafi przekazać na właściwy sposób emocji zawartych w pieśniach. W śpiewie stara się zachować wszystkie charakterystyczne dla łemkowskiej melodyki cechy: czardaszowe rytmy, przeciągania, zawodzenia. W latach 90. współpracowała z Krzysztofem Krzyżanowskim tworząc cykl programów „U siebie” dla TV Kraków. Jedna z jej płyt, śpiewana a cappella – „Tam na Łemkowyni” – otrzymała nominację do Folkowego Fonogramu Roku 2000. W 2001 roku założyła wraz z ks. Piotrem Pawliszcze, proboszczem greckokatolickim w Łosiu, dziecięcy zespół Wereteno, który z towarzyszeniem kapeli ludowej nagrał w 2002 płytę „Lem-Tilki”. Doszna często występuje solo, a także z akompaniamentem gitary klasycznej Krzysztofa Pietruchy, z którym nagrała w 2003 płytę „Czoho płaczesz”. Pieśniarka brała udział wielokrotnie w Festiwalu Kultury Ukraińskiej w Sopocie, Festiwalu Ukraina Viva we Wrocławiu, w Wielokulturowym Festiwalu „Galicja” w Przemyślu, w Przeglądach Dorobku Artystycznego Mniejszości Narodowych i Etnicznych (obecnie Interdyscyplinarny Festiwal Etniczne Inspiracje Wspólnota w Kulturze) w Warszawie, w Watrach Łemkowskich (Michałów, Monasterzyska, Zdynia). Niejednokrotnie sama prowadziła koncerty: podczas Święta Kultury Łemkowskiej „Watra” w Bartnem i Zdyni, Międzynarodowych Spotkań pod Kiczerą w Legnicy, Zjazdu Światowej Federacji Ukraińskich Łemkowskich Organizacji w Kijowie, Święta Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej „Od Rusal do Jana”. Współorganizowała liczne Kermesze (w Olchowcu, Radoszycach, Łosiu, Ropie, Gorlicach, Krynicy, Bielance). Występowała w imprezach folkowych – jak Hasło w Encyklopedii Polskiego Folku Folk Fiesta w Ząbkowicach Śląskich, czy Biesiada Góralsko– Łemkowska w Szczawnicy. Prowadziła też warsztaty śpiewu w Jaworniku podczas I Spotkań Ludzi Gór (2003). W 2005 nagrała w USA kolejny album ” Immigrant” z towarzyszeniem pianisty Davida Libby`ego, jazzowego basisty Kena Filliano i skrzypka Andrzeja Przybycienia z bydgoskiej Filharmonii Pomorskiej. Płyta zawiera zapomniane pieśni śpiewane przed I wojną światową w czasie wielkiej emigracji z Łemkowszczyzny. Pieśniarka występowała na scenach wrocławskiej Opery oraz Teatru Pieśń Kozła, u Anny Dymnej w Krakowskim Salonie Poezji Teatru im. Juliusza Słowackiego i w Teatrze Groteska, a także w Dworku Białoprądnickim w Krakowie, w Teatrze im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie, w teatrach operowych Lwowa i Kijowa, w Bałtyckim Teatrze Dramatycznym w Koszalinie, Teatrze Małym oraz Powszechnym w Warszawie – tam w spektaklu według Jerzego Harasymowicza „Lichtarz ruski” z Zygmuntem Sierakowskim. Zapraszano ją do artystycznego udziału w wernisażach: w Muzeum Niepodległości oraz Etnograficznym w Warszawie, w Stalowej Woli, Szydłowcu, Poznaniu, w Muzeum Nikifora w Krynicy, w Ossolineum we Wrocławiu. Uczestniczyła również w Łemkowskich Jesieniach Twórczych i trójjęzycznych „Wrzosowiskach” w Piwnicznej. Doszna zajmuje się też poezją, przekładami, publicystyką i fotografiką. Współpracuje z Besidą (pismo Łemków), Naszym Słowem, Kurierem Gorlickim, Gazetą Gorlicką, Głosem Nadpopradzia, Gospodarką Wodną, pisze do Biuletynu Towarzystwa Karpackiego.  Dyskografia: „Z kolędami po Karpatach” MC, Towarzystwo Karpackie 1994; „Rozstaje 2000” CD, Wydawnictwo Jana Słowińskiego 1999 („Wszytky lude”, „Tam na hori”); „Tam na Łemkowyni” CD, Towarzystwo Karpackie 2000; „Czoho płaczesz” CD, Julia Doszna 2002; „Składanka łemkowska” CD, FF Konador 2003 („Czoho płaczesz”, „Myła moja na Kyczeri stała”, „Polubyla ja Stefana”); „Immigrant” CD, American Historical Recordings 2005. Doszna jest współzałożycielem  Stowarzyszenia Królik Wołoski. Zaproszona przez Kolegium Europy Wschodniej we Wrocławiu nagrała w roku 2008 dwie płyty CD: „Czado” z kolędami łemkowskimi zaśpiewanymi a'cappella z synami Łukaszem i Tomaszem oraz „Pastorałki” Jerzego Harasymowicza z muzyką Piotra Pałki. W roku 2009 obdarzona została przez Prezydenta Ukrainy tytułem Zasłużonego Artysty, zaś w roku 2010 przyznano jej tytuł International Star of Ukraine. Piosenki w jej wykonaniu można usłyszeć w filmie,  P. Pawlikowskiego „Zimna Wojna” (który zdobył m.in.  Europejską Nagrodę Filmową w kategorii najlepszego filmu fabularnego a także był nominowany do Oskara 2019). Przez wiele lat współpracowała ze znakomitym lutnistą, Antonim Pilchem. Ostatnio udziela się w żeńskiej grupie wokalnej Ruty Uwite, z którą nagrała płyty PIEŚNI KOBIET i MERYNDIA.

Trwa ładowanie zdjęć